Περιήγηση στα χωριά του πρώην Δήμου Αγίου Κοσμά στα Γρεβενά αποκαλύπτει την αντίθεση ανάμεσα στην πλούσια φυσική ομορφιά της περιοχής και την ερημοποίηση των κοινοτήτων. Στα χωριά, που βρίσκονται στα όρια των Περιφερειακών Ενοτήτων Κοζάνης και Γρεβενών, οι περισσότεροι κάτοικοι ανήκουν στην τρίτη ηλικία, σύμφωνα με πληροφορίες από την ΕΡΤ3.
Ένα παράδειγμα είναι το χωριό Καληράχη, μόλις 14 χιλιόμετρα από την πόλη των Γρεβενών, που κάποτε διέθετε κοινοτικό γραφείο, καφενεία και σχολείο. Σήμερα, οι κάτοικοι σημειώνουν την αισθητή μείωση των ενεργών χώρων και ανθρώπων. Από την άλλη, στο Μέγαρο Γρεβενών, αν και υπάρχουν ακόμα ανοικτά καφενεία, συγκριτικά με προηγούμενα χρόνια οι θαμώνες είναι ελάχιστοι. Οι κάτοικοι πλέον εστιάζουν στην αντιμετώπιση των κρύων χειμώνων.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση της Γιάννας Πουλιοπούλου που αποφάσισε να μεταφέρει την επιχείρησή της από την Κοζάνη στο Κυπαρίσσι Γρεβενών, δημιουργώντας θετικό αντίκτυπο στην τοπική κοινότητα.
Η περιοχή Γρεβενών αντιμετωπίζει σοβαρά δημογραφικά προβλήματα, όπως υψηλή ανεργία, δυσκολίες εύρεσης εργασίας και υπογεννητικότητα. Αυτοί οι παράγοντες συντέλεσαν στη σημαντική μείωση του πληθυσμού κατά 16,1% από το 2011 έως το 2021, καθιστώντας τα Γρεβενά την Περιφερειακή Ενότητα με τη μεγαλύτερη πτώση πληθυσμού στην Ελλάδα και μια από τις μεγαλύτερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.