Η καλαθοπλεκτική τέχνη στη Λήμνο αποτελεί ζωντανό μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Υλικά της φύσης όπως οι λυγαριές χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία αντικειμένων που εξυπηρετούσαν καθημερινές ανάγκες, περιλαμβάνοντας τη μεταποίηση, τη μεταφορά και την αποθήκευση προϊόντων.
Στη Λήμνο, ένας από τους ανθρώπους που διατηρούν ζωντανή αυτή την παράδοση είναι ο Ραφαήλ Γιαννέλης, ο οποίος εκτός από αγρότης και κτηνοτρόφος, έχει σπουδάσει Νεοελληνική και Μεσαιωνική Φιλολογία καθώς και Εθνογραφία. Ως μόνιμος κάτοικος του νησιού από το χωριό Βάρος, ο Γιαννέλης είναι επίσης συνεργάτης του Μεσογειακού Ινστιτούτου για τη Φύση και τον Άνθρωπο – Medina.
Ο Ραφαήλ Γιαννέλης είναι ένας από τους τελευταίους καλαθοπλέκτες στο νησί, ειδικευόμενος στην ύφανση των παραδοσιακών χειροποίητων καλαθιών, γνωστών ως «τυρβόλια». Αυτά τα καλάθια, κατασκευασμένα από βούρλα, χρησιμοποιούνται από την οικογενειακή επιχείρηση τυροκομίας για την παρασκευή του τυριού Καλαθάκι και Μελίπαστο, σύμφωνα με τις πληροφορίες από την ΕΡΤ3.
Θυμάται πως στο παρελθόν η καλαθοπλεκτική τέχνη υπήρξε διαδεδομένη δραστηριότητα, με κάθε οικογένεια να έχει τις δικές της πρώτες ύλες. Η τέχνη αυτή διδασκόταν ακόμη και στα σχολεία κατά τη δεκαετία του ’80, αλλά με την πάροδο του χρόνου και την έλευση των πλαστικών, η πρακτική αυτή σταδιακά ατόνησε. Οι εναπομείναντες καλαθοπλέκτες δήλωναν μεγάλη ζήτηση και εργάζονταν εντατικά για την παραγωγή καλαθιών, ωστόσο η εισαγωγή των πλαστικών οδήγησε στην σχεδόν εξαφάνιση της παραδοσιακής αυτής τέχνης.
Πηγή πληροφοριών: ΕΡΤ3.